สัททนีติปกรณ์ธาตุมาลาบาลี-ไทย

สัททนีติปกรณ์ธาตุมาลา บาลี-ไทย
แนะนำคัมภีร์สัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลา
คัมภีร์สัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลา ฉบับภูมิพโลภิกขุ นี้ ได้ปริวรรตมาจากคัมภีร์ใบลานบาลีอักษรขอมที่มีอยู่ครบถ้วนตั้งแต่ต้นจนจบจากมหาสัททนีติปกรณ์ฉบับวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ๑๓ ผูก ซึ่งสมเด็จพระอริยวงสาคตญาณ
(วาสน์ วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้โปรดประทาน
ให้มูลนิธิภูมิพโลภิกขุยืมมาปริวรรต
ผูกที่ ๑ใบที่ ๒๒ หน้า ๒ ถึงใบที่ ๒๔ หน้า ๒รวม ๕หน้า
รวม ๑๓ ผูก เป็นหนังสือ ๓๐๒ ลาน ๖๐๓ หน้าลาน
เมื่อปริวรรตจากใบลานอักษรขอมบาลี มาเป็นบาลีอักษรไทยแล้วมูลนิธิภูมิพโลภิกขุ ได้มอบหมายให้ นายสิริ เพ็ชรไชย ป.ธ. ๙ ซึ่งเป็นหัวหน้าคณะนักวิชาการ และคณะนักวิชาการอีก ๓ ท่าน คือ นายบัว สนสร้อย ป.ธ. ๙ นายโรม สุรเสน ป.ธ. ๙ นายสังคม ศรีราช ป.ธ. ๙ เป็นผู้ตรวจชำระ โดยได้อาศัยมหาสัททนีติปกรณ์อักษรขอมฉบับของวัดราชบพิธ ฯ นี้เป็นหลักแล้วเทียบตรวจสอบกับสัททนีติอักษรพม่า ฉบับฉัฎฐสังคีติ พิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ สัททนีติปกรณ์
ฉบับโรมัน ซึ่ง เฮลเมอร์ สมิธ เป็นผู้ชำระ พิมพ์ในฝรั่งเศส เมื่อ ค.ศ. ๑๙๒๘
(พ.ศ. ๒๔๗๑) สมเด็จพระญาณสังวร (สุวฑฺฒนมหาเถร) เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร
ซึ่งก็คือ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก โปรด
ให้ยืมมาเป็นคู่มือในการตรวจชำระ และได้ดูเทียบเคียงกับธาตุปปทีปิกา ของหลวง
เทพดรุณานุศิษฏ์ (ทวี ธรมธัช ป.ธ. ๙)
คัมภีร์สัททนีติปกรณ์ธาตุมาลานี้ มีกาจัดลำดับธาตุ โดยอาศัยการันต์คือที่สุดแห่งศัพท์เป็นลำดับอักขระตัวหลัง ต่างจากปัจจุบันนี้ ซึ่งนิยมจัดลำดับหนังสือตามอักขระตัวหน้า แบ่งออกเป็น ๕ ปริจเฉทด้วยกัน คือ
•ปริจเฉทที่ ๑๕ ว่าด้วยธาตุสระล้วน และลงท้ายด้วยพยัญชนะวรรคทั้ง ๕ คือ
ฟสุทธัสสรธาตุ ธาตุที่เป็นสระล้วน คือ อิ ธาตุ
กการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ก อักษร มี กุ ธาตุ เป็นต้น ขการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ข อักษร มี ขา ธาตุ เป็นต้น คการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ค อักษร มี คุ ธาตุ เป็นต้น
ฆการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฆ อักษร มี ฆา ธาตุ เป็นต้น
จการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย จ อักษร มี สุจ ธาตุ เป็นต้น
ฉการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย
ฉุ อักษร มี คุ ธาตุ เป็นต้น
ชการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ช อักษร มี ชิ ธาตุ เป็นต้น
ฌการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฌ อักษร มี เฌ ธาตุ เป็นต้น
ญการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ญ อักษร มี ญา ธาตุ เป็นต้น
ฏการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฏ อักษร มี โสฎ ธาตุ เป็นต้น
ฐการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฐา อักษร มี ฐา ธาตุ เป็นต้น
ฑการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฑิ อักษร มี ฑิ ธาตุ เป็นต้น
ฒการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฒ อักษร มี วฑฺฒ ธาตุ เป็นต้น
ณการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ณ อักษร มี อณ ธาตุ เป็นต้น
ตการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ต อักษร มี เต ธาตุ เป็นต้น
ถการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ถ อักษร มี ถา ธาตุ เป็นต้น
ทการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ท อักษร มี ทา ธาตุ เป็นต้น ถึง ม
มการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ม อักษร มี มา ธาตุ เป็นต้น
•ปริจเฉทที่ ๑๖ กล่าวถึงอวัคคันตธาตุ คือ ธาตุที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะ
อวรรคและธาตุระคนกัน ซึ่งอยู่ในหมวด ภู ธาตุ เป็นต้น คือ
ยการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ย อักษร มี ยา ธาตุ เป็นต้น
รการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ร อักษร มี รา ธาตุ เป็นต้น
ลการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ล อักษร มี ลา ธาตุ เป็นต้น
วการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ว อักษร มี วา ธาตุ เป็นต้น
สการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ส อักษร มี สา ธาตุ เป็นต้น
หการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ห อักษร มี หา ธาตุ เป็นต้น
ฬการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ฬ อักษร มี พิฬ ธาตุ เป็นต้น
ต่อจากนั้น ท่านก็แสดงธาตุที่ระคนกัน มี หู ธาตุ และ ภู ธาตุ เป็นต้น
•ปริจเฉทที่ ๑๗ ว่าด้วยธาตุ ๖ หมวด คือ รุธาทิคณะ หมวด รุธ ธาตุ
เป็นต้น ๑ ทิวาทิคณะ หมวด ทิว ธาตุ เป็นต้น ๑ สวาทิคณะ หมวด สุ ธาตุ
เป็นต้น ๑ กิยาทิคณะ หมวด กี ธาตุ เป็นต้น ๑ คหาทิคณะ หมวด คห ธาตุ
เป็นต้น ๑ ตนาทิคณะ หมวด ตน ธาตุเป็นต้น ๑
•ปริจเฉทที่ ๑๘ แสดงจุราทิคณะ ธาตุหมวด จุร ธาตุ เป็นต้น มี
กการันตธาตุ ธาตุที่ลงท้ายด้วย ก อักษร ไปจนจบพยัญชนะการันต์ในวรรคและอวรรค
•ปริจเฉทที่ ๑๙ เป็นการวินิจฉัยธาตุทุกหมวด
ตั้งแต่ปริจเฉทที่ ๑๕ ถึง ปริจเฉทที่ ๑๙ นี้ พระอัคควงศาจารย์ได้จัดลำดับธาตุดังกล่าวแล้ว โดยยกตัวธาตุขึ้นตั้งแล้วแสดงอรรถแห่งธาตุ แสดงรูปธาตุต่าง ๆ พร้อมด้วยการนำอุทาหรณ์อันมาจากพระไตรปิฎกอรรถกถาและฎีกา มาแสดงโดยพิสดาร บางธาตุก็แสดงแต่เพียงตัวธาตุพร้อมทั้งอรรถอุทาหรณ์ และรูปสำเร็จของธาตุเท่านั้น มีประมาณ ๑๖๘๖ ธาตุ
ดังนั้น คัมภีร์สัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลานี้ จึงเป็นคัมภีร์ที่รวบรวมธาตุภาษาบาลีไว้มาก และทำให้ได้พบตัวอย่างในพระไตรปิฎกอรรถกถาและฎีกาอันเป็น
ประโยชน์แก่นักศึกษาบาลีอย่างยิ่ง
•คัมภีร์สัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลา พากย์คู่ บาลี - ไทย•
มูลนิธิภูมิพโลภิกขุ ได้จัดให้มีการแปลคัมภีร์สัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลา
เป็นพากย์คู่ บาลี -ไทย โดยมอบหมายให้พระมหาเฉลียว เปสโร วัดประยุรวงศาวาส
นักวิชาการประจำมูลนิธิ ฯ เป็นผู้แปลยกร่างแล้ว มอบหมายให้คณะนักวิซาการ
ตรวจแก้ และได้แบ่งออกเป็น ๓ ภาค คือ
ภาค ๑ เริ่มตั้งแต่ ปริจเฉทที่ ๑๕ ว่าด้วยธาตุที่เป็นสระล้วน และธาตุ
ที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะวรรคทั้ง ๕
ภาค ๒ เริ่มตั้งแต่ ปริจเฉทที่ ๑๖ ว่าด้วยธาตุที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะ
อวรรค และธาตุที่ระคนกัน ซึ่งอยู่ในหมวด ภู ธาตุ เป็นต้น และปริจเฉทที่ ๑๗ ว่าด้วย
ธาตุ ๖ หมวด คือ รุธาทิคณะ ๑ ทิวาทิคณะ ๑ สวาทิคณะ ๑ กิยาทิคณะ
คหาทิคณะ ๑ ตนาทิคณะ ๑
ภาค ๓ เริ่มตั้งแต่ ปริจเฉทที่ ๑๘ แสดงจุราทิคณะ มีกการันตธาตุ
ไปจนจบพยัญชนะการันต์ทั้งในวรรคและอวรรค และปริจเฉทที่ ๑๙ เป็นการวินิจฉัย
ธาตุทุกหมวด
รายละเอียดสัททนีติปกรณ์ ธาตุมาลา บาลี-ไทย
หนังสือขนาด 18.5x 25.5 cm. ทั้ง 3 เล่ม
ปกแข็ง เย็บกี่ ปั้มทอง สันโค้ง
กระดาษถนอมสายตารวมจำนวน 1474 หน้า